Vijfjarig bestaan Kenniscentrum Kind en Scheiding gevierd met geslaagde bijeenkomst in Rijswijkse Schouwburg
Gepubliceerd op: 19 mei 2022
Afgelopen zondag 15 mei bestond het Kenniscentrum Kind en Scheiding vijf jaar. Dit werd op woensdag 18 mei gevierd met een bijeenkomst voor een brede groep jeugdhulpprofessionals. De bezoekers keken een documentaire, luisterden naar een lezing en gingen in gesprek met elkaar en een panel. Het onderwerp 'complexe scheidingen’ en hoe je daarbij als professional samen met ouders werkt aan veerkracht, flexibiliteit en het voorkomen van contactverlies stond centraal.
In het theater
Zo’n honderd professionals vanuit het CJG, wijkteams, Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming, gemeenten Rijswijk en Den Haag, specialistische jeugdzorgorganisaties, de jeugdbescherming, het onderwijs en advocaten en mediators waren aanwezig om dit jubileum mee te vieren. De gasten werden ontvangen in de foyer van de Rijswijkse Schouwburg, en verplaatsen zich al snel naar de sfeervolle theaterzaal. Harmke Bergenhenegouwen, adviseur passende hulp en projectleider jeugdhulp in gezinsvormen en pleegzorg bij het Nederlands Jeugdinstituut (NJi), zat de dag voor. Ze vroeg aanwezigen te delen waarom ze waren gekomen, waarom ze dit werk doen en wat hun wens is voor gezinnen in scheiding. ‘Dat de ouders uiteindelijk toch samen verder kunnen, ieder op hun eigen manier,’ antwoordde familierechtadvocaat Anouk Klomp op die laatste vraag.
Documentaire
Na deze kennismaking met het publiek introduceerde Harmke de documentaire Gebroken. In de grote theaterzaal bekeken de aanwezigen deze documentaire van filmmaker Nan Rosens. Rianne (42) en Frénk (63) maakten beiden de scheiding van hun ouders als kind mee en reflecteren in de documentaire op wat het verstoten van een ouder betekende voor de rest van hun leven. ‘De docu raakte mij enorm en laat precies zien waarom het Kenniscentrum Kind en Scheiding zo belangrijk is,’ vertelt manager Wendy van Vliet. ‘Scheidingen kunnen we niet voorkomen, maar we kunnen ouders wel helpen naar de juiste weg, waarbij we contactverlies, ouderverstoting en onthechting voorkomen.’ De documentaire maakte veel los bij de aanwezigen: na een paar minuten napraten kreeg Harmke met moeite de zaal weer stil. Daarna werd de documentaire plenair nabesproken. Schoolmaatschappelijk werker Dennis Rust van Jeugdformaat reageerde: ‘De docu is voor ons een soort tijdcapsule: wij werken met de kinderen van gescheiden ouders, nu zie je wat zo’n situatie door de tijd heen met ze doet. Het zet je weer op scherp: kinderen krijgen zo’n situatie maar opgedrongen en dreigen soms onzichtbaar te zijn, maar ze spelen een grote rol en daar willen wij oog voor hebben.’ Floor Lantink van Villa Pinedo haakt hierop in: ‘Wij zijn de plek waar kinderen hún ervaringen kunnen laten horen. Het is zo belangrijk dat al die ervaringen gehoord worden.’
Lezing over samenwerken
Na een korte pauze met een feestelijke tompouce kwam het publiek weer terug in de zaal voor een lezing van Marleen Heijsteeg, GZ-psycholoog en MfN-familiemediator. Zij werkte mee aan het rapport ‘Scheiden van de waarheid – op weg naar een duurzame oplossing’, over complexe scheidingen en hoe daarbij door ouders toch succesvol samengewerkt kan worden om de opvoeding van de kinderen tot een goed einde te brengen. Marleen nam de aanwezigen mee langs de belangrijkste principes en bevindingen. Onderdeel van haar lezing was een neurologische uitleg over hoe elk mens door verschillende associatieketens van het brein zijn eigen perspectief en waarheid vormt. Marleen benadrukte hoe belangrijk het is je hier bewust van te zijn: als ouder, maar ook als hulpverlener en als kind, kan ieder dus een andere waarheid beleven. Ze besprak hoe een succesvolle samenwerking ontstaat als alle betrokken van de dramadriehoek naar de balansdriehoek weten te bewegen: geen dader-slachtofferdynamiek maar een uitdager-actiedynamiek. Ze benadrukte hierin het belang van vertrouwen: heb als hulpverlener vertrouwen in jezelf en in de succesvolle samenwerking, dan zet je een dynamiek neer van waaruit ouders ook zichzelf en de ander kunnen vertrouwen.
Panelgesprek
Het laatste programmaonderdeel was een panelgesprek. Mediator Caroline Durieux, familierechtadvocaat Robin Pormes, stiefcoach Jordie Vos en maatschappelijk deskundige Ilja van der Stel, allen betrokken bij het Kenniscentrum, bespraken de hulp rondom complexe scheidingen en beantwoordden vragen vanuit het publiek. Een interessant gesprek kwam op gang naar aanleiding van vragen over de samenwerking tussen zorg (hulpverleners) en recht (advocaten): versterken die elkaar of werken ze elkaar tegen? Advocaat Robin Pormes benadrukte dat familierechtadvocaten, net als hulpverleners, steeds vaker kijken naar het belang van het hele gezin. Ze bespreken met hun cliënten dat het geluk van de kinderen voorop staat en dienen hiermee hetzelfde belang als hulpverleners. Promes deed een beroep op de aanwezigen om hier vertrouwen in te hebben, en om de samenwerking met advocaten op te zoeken: ‘bel de betrokken advocaat eens op en bespreek: werken we allemaal naar hetzelfde toe?’ Een andere vraag die veel reactie opriep kwam van Renske Vreugdenhil, voorzitter jeugdbeschermingstafel: ‘Kunnen we preventie nóg eerder doen? Niet pas bij scheiding, maar voor scheiding, of zelfs bij potentiële ouders?’ Verschillende aanwezigen deelden initiatieven op dit vlak binnen hun gemeente. Vanwege de tijd moest Harmke het gesprek uiteindelijk afronden. Er werden nog bloemen uitgedeeld om verschillende betrokken te bedanken en feliciteren met dit mooie jubileum, en daarna werd de bijeenkomst afgesloten met een borrel.
Vijf jaar
Manager Wendy van Vliet kijkt terug een geslaagde bijeenkomst waarin het belang en succes van het Kenniscentrum werden gevierd. ‘Toen we vijf jaar geleden open gingen, hadden we zo’n 19 contacten per maand. Nu zitten we op ruim 275 contacten. Trainingen voor ouders en kinderen, inloopsprekuren voor ouders met vragen, professionals die bellen voor consultatie, organisaties die contact opnemen van preventie tot de Kinderbescherming en van Veilig Thuis tot de rechtbank: iedereen weet ons te vinden. Ons onwijs enthousiaste, passievolle en deskundige team van (deels vrijwillige!) professionals staat elke dag klaar om iedereen te helpen en daar ben ik ontzettend trots op. Mijn grootste ambitie voor de komende vijf jaar is dat het nóg normaler wordt dat scheidende ouders het Kenniscentrum opzoeken om hen en hun kinderen goed door de scheiding heen te helpen. En dat we ons verder specialiseren in verschillende culturen, daar zijn we nu al hard mee bezig. Ook hoop ik dat we een groter gebied kunnen bedienen en dat ons concept landelijk op meer plekken wordt overgenomen. Veel ambitie dus.. Op naar de volgende vijf jaar!’